Ποια είναι η σωστή αντίδραση σε περίπτωση καταιγίδας με κεραυνούς

Οδηγίες εντός και εκτός

Αν είμαστε μέσα στο σπίτι, ξέρουμε ότι δεν πρέπει να πλησιάζουμε και να χρησιμοποιούμε τηλέφωνο, εκτός αν είναι ασύρματο ή κινητό, πρέπει να βγαίνουμε αμέσως από το λουτρό, που πιθανόν να είναι γεμάτο από μεταλλικούς σωλήνες, και ότι ακόμη και μπάνιο να κάνουμε, πρέπει να το διακόψουμε οπωσδήποτε.
Έξω, όμως, τι κάνουμε;

Γιατί εκεί είναι τα δύσκολα, αφού δεν πρέπει να ζητήσουμε καταφύγιο κάτω από δέντρα ή πρόχειρα στέγαστρα, να μην ανοίξουμε ομπρέλες, δεν πρέπει να σταθούμε καν όρθιοι στη μέση της καταιγίδας, να μην κρατάμε μπαστούνια του γκολφ ή τα μεταλλικά της ορειβασίας. Όποιος πάλι στην απελπισία του αποφασίζει να πέσει στο χώμα εκεί όπου βρίσκεται, και πάλι κινδυνεύει. Αν ο κεραυνός χτυπήσει πολύ κοντά του, μια μεγάλη ποσότητα ηλεκτρικών φορτίων κινούμενη στην υγρή επιφάνεια του εδάφους θα συναντήσει το σώμα του και θα διατρέξει ένα μεγάλο τμήμα του, προκαλώντας του αντίστοιχα αρκετή ζημιά.
Τελικά η πιο άβολη στάση είναι και η πιο σωστή. Λυγίζουμε τα πόδια χωρίς να ακουμπήσουν μεταξύ τους και ερχόμαστε σε στάση ημικαθίσματος. Στηριζόμαστε έτσι στο έδαφος, έχοντας τη μικρότερη δυνατή επιφάνεια επαφής με αυτό.

Για να δυσκολέψουμε, αν γίνεται, το ρεύμα να διατρέξει το μεγαλύτερο και πιο ζωτικό κομμάτι του σώματός μας. Κλίνουμε το κεφάλι μας προς τα κάτω και προφυλάσσουμε λαιμό, αφτιά και κεφάλι όσο μπορούμε τυλίγοντας γύρω τους τα χέρια. Ακόμη χειρότερα είναι όταν έχουμε μαζί και τα παιδιά. Φοβισμένα και μουσκεμένα, πρέπει να τα προφυλάξουμε στην αγκαλιά μας, χωρίς όμως να εγκαταλείψουμε και αυτή τη στάση.

Πρέπει να σβήνουμε τις ηλεκτρικές συσκευές στη διάρκεια της καταιγίδας;
Τα κυκλώματα προστασίας ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή, μιας τηλεοπτικής συσκευής ή ενός στερεοφωνικού συγκροτήματος προστατεύουν από τις (πολύ) απότομες μεταβολές της τάσης, όχι όμως και από τους κεραυνούς. Διαχειρίζονται τις απότομες μεταβολές στην ποσότητα των φορτίων που κυκλοφορούν μέσα στα καλώδια και έρχονται από τη ΔΕΗ. Για τους κεραυνούς υπάρχει άλλη συσκευή που χρησιμοποιείται κυρίως σε επαγγελματικές εγκαταστάσεις και περιλαμβάνει έναν χώρο γεμάτο αέριο. Σε χαμηλές τάσεις δεν κυκλοφορεί ρεύμα ηλεκτρικών φορτίων. Οταν όμως έχουμε κεραυνό να χτυπάει τη συγκεκριμένη γραμμή, το αέριο ιονίζεται, κυκλοφορούν και περνούν «απέναντι» τα επιπλέον φορτία αλλά μετά διοχετεύονται στη γη και δεν προχωρούν προς τα ευαίσθητα σημεία των συσκευών!

Το αλεξικέραυνο τραβάει τους κεραυνούς;

Το αλεξικέραυνο είναι μια μεταλλική ράβδος που έχει σύνδεση με το έδαφος. Δεν ασκεί κάποια έλξη αλλά δημιουργεί το κατάλληλο πεδίο ώστε όταν βρεθούν τα φορτία του κεραυνού στη γειτονιά της να βρουν ως πιο προσιτό δρόμο προς το έδαφος αυτόν που περνάει από τη ράβδο. Μια σωστή ράβδος δεν είναι μυτερή στο επάνω άκρο, όπως πίστευαν για χρόνια, αλλά έχει ως το τέλος το ίδιο πάχος, κάπου 2,5 εκατοστά.

Πως γεννιέται ένας κεραυνός 

Η ιστορία κάθε κεραυνού αρχίζει στον ουρανό, συνεχίζεται στη γη και καταλήγει πίσω στο σύννεφο που τον γέννησε. Διότι μπορεί στην Αναγέννηση να ζωγράφιζαν τα σύννεφα σαν… αναπαυτικούς καναπέδες των αγγέλων, αλλά τότε δεν ήξεραν ότι μέσα σε αυτά τα εύπλαστα στολίδια του ουρανού επικρατεί ένας χαμός. Ειδικά σε αυτά που λέμε «καταιγιδοφόρα σύννεφα» ή σωρειτομελανίες ή σύννεφα της βροχής. Ο υγρός αέρας πάνω από τη θάλασσα ή και την ξηρά όταν αρχίσει να ανεβαίνει ψύχεται, αλλά όχι τόσο ώστε να είναι πιο κρύος από τα γύρω στρώματα, διότι τότε δεν θα ανέβαινε άλλο. Έρχεται κάποια στιγμή όμως που οι υδρατμοί συμπυκνώνονται, ψύχονται τόσο ώστε να υπάρχουν στο εσωτερικό του νέφους νερό, νιφάδες, χαλάζι αλλά και κάτι ενδιάμεσο σαν τον τριμμένο στο μηχάνημα πάγο. Τότε αρχίζει η κάθοδος, η επαναθέρμανση και στο κάτω μέρος του νέφους εμφανίζεται η βροχή. Φεύγοντας, το νερό αφήνει το νέφος να περιέχει πιο στέρεα σωματίδια, που μέσα από τις ανοδικές και καθοδικές κινήσεις έχουν τριφτεί και φορτιστεί. Στο επάνω μέρος βρίσκουμε τα θετικά φορτισμένα και στο κάτω τα αρνητικά, το σύννεφο μοιάζει με τεράστια μπαταρία. Τότε ανάμεσα στην επιφάνεια του εδάφους και στο κάτω μέρος του νέφους δημιουργείται μια τάση 20 ή και 30 εκατ. Βολτ. Αυτή αναγκάζει πολλά ηλεκτρόνια να αποσχιστούν από τα άτομα και τα μόρια του αέρα όπου ανήκαν και αυτό λέγεται ιονισμός. Έτσι δημιουργούνται θετικά και αρνητικά φορτισμένα σωματίδια που αρχίζουν να υπάρχουν ανάμεσα στο νέφος και στο έδαφος. Την κατάσταση όπου έχουμε συνύπαρξη ισάριθμων θετικών και αρνητικών σωματιδίων την ονομάζουμε πλάσμα (καμία σχέση με το πλάσμα του αίματος) και αυτή η… υπάκουη στα ηλεκτρικά πεδία «ομήγυρη» ανοίγει τον δρόμο της καθόδου των φορτίων του νέφους στο έδαφος. Μόνο που επειδή ακολουθούν πάντα την ευκολότερη (και όχι τη συντομότερη γεωμετρικά) διαδρομή, αυτή μπορεί να είναι τεθλασμένη, σε σκαλοπάτια των 50 μέτρων, δημιουργώντας τις γνωστές κλασικές εικόνες. Ο κεραυνός είναι το άδειασμα των αρνητικών φορτίων του νέφους στο έδαφος και είναι αθόρυβος και αόρατος. Πρόκειται για ένα ηλεκτρικό ρεύμα περίπου 10.000 Αμπέρ και αυτό αναγκαστικά παράγει θερμότητα πολλών χιλιάδων βαθμών. Η ενέργειά του όμως διεγείρει τα ηλεκτρόνια των μορίων του αέρα χωρίς να τα αποσπάσει και, καθώς αυτά επιστρέφουν στις αρχικές τους τροχιές, εκπέμπουν το γνωστό φως που συνοδεύει τους κεραυνούς.

http://www.tovima.gr