Σεπτεμβριανά: 60 χρόνια από τη νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου της Πόλης
Με τον όρο Σεπτεμβριανά εννοούμε το πογκρόμ που εξαπέλυσε ο τουρκικός όχλος, υπό την καθοδήγηση της κυβέρνησης Μεντερές, εναντίον της πολυπληθούς και ευημερούσας ελληνικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου 1955. Ως αποτέλεσμα, οι 100.000 Έλληνες που ζούσαν εκείνη την περίοδο στην Πόλη συρρικνώθηκαν σταδιακά και σήμερα μετά βίας αγγίζουν κάποιες εκατοντάδες.
Η αφορμή δόθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου με την έκρηξη ενός αυτοσχέδιου μηχανισμού στο Τουρκικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης, που στεγάζεται στο σπίτι, όπου γεννήθηκε ο Κεμάλ Ατατούρκ. Πρωτοσέλιδα όπως «Έλληνες τρομοκράτες κατέστρεψαν το πατρικό σπίτι του Ατατούρκ» και η δημοσίευση σειράς από παραποιημένες φωτογραφίες του συμβάντος, προκάλεσαν «αυθόρμητες» διαδηλώσεις στην Πλατεία Ταξίμ.
Στις 5 το απόγευμα της ίδιας μέρας, ένα μαινόμενο πλήθος 50.000 ατόμων στράφηκε κατά των ελληνικών περιουσιών στη συνοικία Πέραν – με συνθήματα «Θάνατος στους γκιαούρηδες», «Σπάστε, γκρεμίστε, είναι γκιαούρης», «Σφάξτε τους Έλληνες προδότες», «Εμπρός να βαδίσουμε κατά της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης».
Οι λεηλασίες κράτησαν μέχρι τις πρωινές ώρες της 7ης Σεπτεμβρίου όταν επενέβη ο Στρατός, καθώς η κατάσταση κινδύνευε να τεθεί εκτός ελέγχου.
Το πογκρόμ κατά του Ελληνισμού της Πόλης προκάλεσε τον θάνατο τουλάχιστον 16 Ελλήνων, πολλούς τραυματισμούς, βιασμούς και την καταστροφή περιουσιών:τουλάχιστον 4.348 καταστήματα, 110 ξενοδοχεία, 23 σχολεία, 21 εργοστάσια, 73 εκκλησίες και περίπου 1000 κατοικίες, όλα ελληνικής ιδιοκτησίας, έγιναν κυριολεκτικά θρύψαλα.
