6η Απριλίου 1914: Το «Μαύρο Πάσχα» των Θρακών

Συντάκτης Νewsroom 6 Απριλίου, 2021 12:42

6η Απριλίου 1914: Το «Μαύρο Πάσχα» των Θρακών

Με απόφαση του 7ου Παγκοσμίου Συνεδρίου Θρακών, που έλαβε χώρα στο Διδυμότειχο τον Ιούνιο του 2006, καθιερώθηκε η 6η Απριλίου 1914, ημερομηνία κορύφωσης της εξόντωσης του θρακικού ελληνισμού, ως ημέρα μνήμης των απανταχού Θρακών.

Αρχικά με τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου που υπογράφεται στις 3-3-1878, μεταξύ της Ρωσικής και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κλείνουν και επίσημα τα θέματα που είχαν ανακύψει με το τέλος του ρωσοτουρκικού πολέμου. Δημιουργείται η αυτόνομη ηγεμονία της Βουλγαρίας όπου περιλαμβάνεται η σημερινή Βουλγαρία, τμήμα της Ανατολικής Θράκης και η περιοχή της Ξάνθης. Λίγους μήνες αργότερα με τη συνθήκη που επικυρώνει το Συνέδριο του Βερολίνου, η Βουλγαρία καθίσταται ανεξάρτητο πριγκιπάτο μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και η Ανατολική Ρωμυλία, επιστρέφει στην οθωμανική διοίκηση υπό ειδικό καθεστώς. Στη συνέχεια με σειρά μεθοδεύσεων, βίαια προσαρτάται στην εξαρχία της Βουλγαρίας. Έτσι οδηγούμαστε στο πρώτο κύμα διωγμών και σφαγών. Με αφορμή την έναρξη του Μακεδονικού Αγώνα το 1905, η Βουλγαρία εντείνει τους διωγμούς σε βάρος των Βορειοθρακών, με επιθέσεις, σφαγές και απαγορεύσεις. Λαμβάνουν χώρα εκτοπισμοί και αλλά και εκούσιες αποχωρήσεις από τα πατρογονικά χώματα, για λόγους ασφαλείας.

Άπαντες οι Θράκες, έχουν υποστεί επί αιώνες την τακτική του παιδομαζώματος, κατά την οποία κάθε ορθόδοξη χριστιανική οικογένεια όφειλε να συμμετέχει στη δημιουργία του στρατού του κράτους, όταν είχε πάνω από ένα αρσενικό μέλος. Στην ηλικία των 6-7 ετών τα παιδιά των Θρακών, εκπαιδεύονταν σε κλειστά μουσουλμανικά ιδρύματα και μέχρι την ηλικία των 12 ετών μετατρέπονταν σε μουσουλμάνους, άριστους και γενναίους πολεμιστές, τους γνωστούς γενίτσαρους, οι οποίοι απαγορεύονταν να παντρευτούν και να δημιουργήσουν οικογένεια. Με αυτόν τον τρόπο οι Οθωμανοί προέβαιναν σε περιορισμό των γεννήσεων, γεγονός που αποτελεί όρο της Γενοκτονίας.


Η περιοχή δυτικά του ποταμού Έβρου πλήττεται από οργανωμένες προσπάθειες αφελληνισμού, θηριωδίες και διωγμούς από την πλευρά των Βουλγάρων και των Τούρκων που εναλλάσσονται στο τιμόνι της. Το ελληνικό στοιχείο καταπιέζεται, φονεύεται, εγκαταλείπει τις εστίες του.

Με την επικράτηση των Νεότουρκων το 1908, και την πολιτική καθοδήγηση των Γερμανών Συμμάχων τους, άρχισε πλέον ποικιλοτρόπως, συστηματικά και κατόπιν οργανωμένου σχεδίου και η ολοκληρωτική γενοκτονία των Θρακών του κομματιού που ανήκε στην Τουρκία, η οποία ολοκληρώνεται το 1922. Η έξαρση του εθνικισμού φθάνει στο απόγειό της και η αρχική προσμονή για ισονομία, ισοπολιτεία και δικαιοσύνη ανάμεσα στους οθωμανούς υπηκόους εξαφανίζεται. Οι Νεότουρκοι στοχεύουν στη βίαιη αφομοίωση των μειονοτήτων, με την χρήση κρατικών παρεμβατικών μέσων. Απώτερος σκοπός τους, η δημιουργία ενός μονοεθνικού κράτους. Τα προνόμια των κοινοτήτων αίρονται και επιβάλλεται υποχρεωτική στράτευση. Η ύπαιθρος ανατολικά του ποταμού Έβρου ερημώνει … Πλείστες τακτικές εφαρμόστηκαν προκειμένου να εξαλειφθεί οτιδήποτε ελληνικό, να απελαθούν ή να εκτοπισθούν πληθυσμοί. Η οικονομική ευρωστία που υπήρχε στη Θράκη, καθώς μεγάλο μέρος της οικονομίας είχε συγκεντρωθεί στα χέρια των Ελλήνων, αποτελούσε εμπόδιο στις βλέψεις των ξένων συμφερόντων να διεισδύσουν οικονομικά στην παραπαίουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία. Εξάλλου η γεωστρατηγική σημασία της περιοχής και το πλούσιο σε ορυκτά υπέδαφός της αποτελούσαν ιδιαιτέρως δελεαστικά κίνητρα για την οικονομική αυτή διείσδυση..

Το σχέδιο στέφθηκε με επιτυχία. Στις 6 Απριλίου του 1914, στη θλιβερή επέτειο που επικράτησε να αποκαλείται το μαύρο Πάσχα των Θρακών, με την μεγάλη και αναγκαστική μετακίνηση των ελληνικών πληθυσμών προς τις ελεύθερες περιοχές της Ελλάδας, κορυφώθηκε η γενοκτονία του Θρακικού Ελληνισμού, οποία στοίχησε τη ζωή 250.000-300.000 Θρακών και αποτέλεσε την αφετηρία για την εξόντωση στη συνέχεια των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας.

Με την έναρξη του Α΄ Παγκόσμιου πολέμου η Τουρκία τάσσεται όπως ήταν αναμενόμενο στην πλευρά της Γερμανίας. Γερμανοί στρατιωτικοί υποδεικνύουν την υποχρεωτική στράτευση των Θρακών, μεγάλος μέρος των οποίων χάνουν τη ζωή τους στη φονική μάχη της Καλλίπολης. Κατά τη διάρκεια του πολέμου μεθοδεύεται συστηματικά η μεταφορά των ελληνικών πληθυσμών της περιοχής. Γυναικόπαιδα και άνδρες, μη στρατεύσιμης ηλικίας, εκτοπίζονται για να δημιουργηθούν αμιγώς τουρκικοί πληθυσμοί σε συγκεκριμένες περιοχές της Θράκης. Αναγκαζόταν να μετακινηθούν, χωρίς να έχουν δικαίωμα να μεταφέρουν μαζί τους τρόφιμα ή ρούχα, κατά τους χειμερινούς κυρίως μήνες κάτω από χαμηλές θερμοκρασίες, προκειμένου να καταστεί δυσχερής έως αδύνατη η διαβίωσή τους. Δεν επιτρεπόταν η περίθαλψη ασθενών και η ταφή των νεκρών. Επιβαλλόταν συνθήκες ασιτίας. Οι έχοντες στρατεύσιμη ηλικία Θράκες οδηγούνταν στα περιβόητα Τάγματα Εργασίας, τα Αμελέ Ταμπουρού, στα βάθη της Ασιατικής Τουρκίας, μακριά από τις εμπόλεμες ζώνες. Εργαζόταν κάτω από ακραίες καιρικές συνθήκες, βασανίζονταν και πέθαιναν από ασιτία. Μεγάλο μέρος τους δεν επέστρεψε ποτέ στις εστίες του και όσοι επέστρεψαν μετά το τέλος του πολέμου, βρήκαν τον τόπο τους αλλαγμένο, τα σπίτια τους πουλημένα, τις Εκκλησίες και τα σχολεία κατεστραμένα. Πολλοί ακολούθησαν το δρόμο της προσφυγιάς, πριν ακόμη επιβληθεί η υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών.

Η ενιαία και αδιαίρετη Θράκη υπέστη τα πάνδεινα από τους κατακτητές της. Ο ίδιος ο Κεμάλ Ατατούρκ χαρακτήρισε τις πρακτικές και τα έργα των Νεότουρκων την περίοδο 1908-1922 “επαίσχυντη πράξη”, χαρακτηρισμός όμως, που ούτε στο ελάχιστο περιγράφει την πραγματικότητα, καθώς οι διώξεις, οι εκτοπισμοί, τα παιδομαζώματα, οι προσπάθειες με βίαιο τρόπο αλλοίωσης του χαρακτήρα της Θράκης, συνιστούν στοιχεία γενοκτονίας. Άλλωστε σύμφωνα με την από 9-12-1948 διακήρυξη του ΟΗΕ, για την πρόληψη και τιμωρία του εγκλήματος της γενοκτονίας, όρου που θεσπίστηκε μετά το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου για να περιγράψει το Εβραϊκό Ολοκαύτωμα, «γενοκτονία σημαίνει οποιαδήποτε από τις ακόλουθες πράξεις οι οποίες διαπράττονται με την πρόθεση καταστροφής, εν όλω ή εν μέρει, μίας εθνικής, εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας. Ως τέτοιες πράξεις λογίζονται α)η ανθρωποκτονία μελών της ομάδας, β)η πρόκληση βαρειάς σωματικης ή διανοητικής βλάβης σε μέλη της ομάδας, γ)η με πρόθεση επιβολή επί της ομάδας συνθηκών ζωής υπολογισμένων να επιφέρουν τη φυσική καταστροφή της εν όλω ή εν μέρει, δ)η επιβολή μέτρων που σκοπεύουν στην παρεμπόδιση των γεννήσεων εντός της ομάδας, ε)η διά της βίας μεταφορά παιδιών σε άλλη ομάδα». Ο όρος έχει νομική ισχύ και συνιστά έγκλημα του διεθνούς ποινικού δικαίου, που έχει συγκεκριμένο πολιτικό προσανατολισμό, όπως αυτός διαφαίνεται στις ενέργειες των Νεοτούρκων. Και το σημαντικότερο, συνιστά έγκλημα που δεν παραγράφεται… Σκόπιμα συγχέεται, προς δημιουργία εντυπώσεων, με την έννοια της εθνοκάθαρσης, την οποία προσδίδουν τα Ηνωμένα Έθνη στις προσπάθειες κάποιου να προβεί στην διά βίας δίωξη, πληθυσμών μιας ορισμένης εδαφικής περιοχής, που δεν ανήκουν σε συγκεκριμένη εθνική ή φυλετική ομάδα, με στόχο τη δημιουργία μιας ομογενοποιημένης εθνικά έκτασης. Κι αυτό γιατί η έννοια της εθνοκάθαρσης δεν έχει νομική υπόσταση και δεν συνιστά έγκλημα.

Αν και αμφισβητείται από πολλούς, κυρίως ιστορικούς η χρήση του όρου γενοκτονία, τα γεγονότα αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες. Από τα ίδια τα τουρκικά αρχεία προκύπτει, ότι η συμπεριφορά των Νεοτούρκων ήταν αποτέλεσμα ενός προμελετημένου και λεπτομερούς σχεδίου. Οι ίδιοι οι Τούρκοι φυσικά προσπαθούν να υποβαθμίσουν τα γεγονότα, παρουσιάζοντας τις ανθρώπινες απώλειες ως φυσική απόρροια του πολέμου. Δεν μας εξηγούν όμως πως οι Θράκες ξαφνικά μετατράπηκαν σε ανεπιθύμητο πληθυσμό στα πατρογονικά τους εδάφη…. Μελετητές καταδεικνύουν σαφείς ομοιότητες ανάμεσα στην Ελληνική και την Αρμενική Γενοκτονία, που έχει ήδη αναγνωριστεί… Οι διαφορές των γενοκτονιών ως προς τον τρόπο εκτέλεσής τους, οφείλονται καθαρά στην ύπαρξη επίσημου ελληνικού κράτους, όταν αυτές συντελούνταν, και στην αντίστοιχη έλλειψη αρμενικού κράτους. Οι Αρμένιοι σφαγιάστηκαν με απροκάλυπτες θηριωδίες, ενώ η ελληνική γενοκτονία έπρεπε να συντελεστεί αργά και μεθοδικά, προκειμένου να αποφευχθεί η διεθνής κατακραυγή και τα διαβήματα διαμαρτυρίας της επίσημης ελληνικής κυβέρνησης.

Μέρος λοιπόν των θυμάτων της ελληνικής γενοκτονίας, που συνολικά υπολογίζονται κοντά στο 1.500.000 ψυχές αποτελούν και οι Θράκες. Το έγκλημα συντελέστηκε σε βάρος Θρακών, Ποντίων και Μικρασιατών.

Από την σελίδα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θρακικών Σωματείων

Σταθερό αίτημα η αναγνώριση της Γενοκτονίας από την Ελληνική Πολιτεία

Ερχόμενοι στο σήμερα, στο 2021, η Γενοκτονία του Θρακικού Ελληνισμού και το «Μαύρο Πάσχα των Θρακών» ακόμα περιμένουν την επίσημη αναγνώριση από την Ελληνική Πολιτεία. Αν και συντελέστηκε νωρίτερα από τις γενοκτονίες Ποντίων και Μικρασιατών, και αποτέλεσε την έναρξη και το «πείραμα» για τους Τούρκους, που για να αποδιώξουν από τις πατρογονικές τους εστίες και να αφανίσουν τον ελληνισμό της Θράκης εφάρμοσαν για πρώτη φορά τακτικές τις οποίες επανέλαβαν στην συνέχεια για τον αφανισμό ακόμα περισσοτέρων Ελλήνων, οι 300.000 περίπου Θρακιώτες που βασανίστηκαν και χάθηκαν κατά την Γενοκτονία ακόμα περιμένουν την αναγνώριση από την επίσημη πολιτεία.

Όπως τόνισε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θρακικών Σωματείων, Αριστείδης Χρυσόπουλος, μιλώντας στο ΡΑΔΙΟ ΕΒΡΟΣ, η ένταξη της Θρακιώτικής Φορεσιάς στην προεδρική φρουρά (η οποία φορέθηκε για πρώτη φορά πέρσι από τους Εύζωνες στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη στην επέτειο της Απελευθέρωσης της Θράκης τιμώντας παράλληλα και τα 100 χρόνια Ελεύθερης Θράκης) είναι ένα θετικό βήμα από πλευράς πολιτείας.

Ωστόσο ακόμα σήμερα η Γενοκτονία των Θρακών, παρότι ιστορικά αποδεδειγμένη και τεκμηριωμένη, παραμένει μία αποσιωπημένη σελίδα στην ιστορία της Θράκης, όπως δυστυχώς και ένα ακόμη μεγάλο μέρος της που παραμένει στην αφάνεια και δεν διδάσκεται στα σχολεία.

Πρόταση Πέτροβιτς για δημιουργία μνημείου της Θρακικής Γενοκτονίας στο Φυλάκιο

Για την πρόταση που αφορά στην ανέγερση μνημείου για το “Μαύρο Πάσχα των Θρακών” την οποία κατέθεσε ενώπιων των συμμετεχόντων στην σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 4 Μαρτίου μίλησε σήμερα στο ΡΑΔΙΟ ΕΒΡΟΣ ο Αντιπεριφερειάρχης Έβρου Δημήτριος Πέτροβιτς.

Υπο το φως των τελευταίων εξελίξεων με τις δομές στο Φυλάκιο που αποτελούσαν το θέμα της σύσκεψης και που έχουν φέρει στο προσκήνιο την περιοχή λόγω μεταναστευτικού, η πρόταση του κ. Πέτροβιτς για ανέγερση του μνημείου στο Φυλάκιο, έγινε αποδεκτή από τους παριστάμενους.
Σκοπός του μνημείου είναι αφενός να αποτίνει τόπο τιμής και αναγνώρισης για την Θρακική Γενοκτονία και αφετέρου να φέρει το μήνυμα ότι στον Έβρο οι μνήμες ακόμη νωπές και ότι κοντά στα σύνορα δε δύνανται να δημιουργούνται θύλακες που μπορεί να αποτελούν απειλή για την περιοχή.
(Δείτε αναλυτικά το θέμα ΕΔΩ)


Συντάκτης Νewsroom 6 Απριλίου, 2021 12:42

Δημοφιλή άρθρα

Ράδιο Έβρος TV