To 12ο ΘΕΡΙΝΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Στη Σαμοθράκη
θέμα «η γεωργία στο μεταίχμιο». Ένα ζήτημα που βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού, με τη νέα αγροτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και τις γνωστές αδυναμίες του αγροτικού χώρου. Μια ολοκληρωμένη θεώρηση από τους ομηρικούς ως τους κλασσικούς χρόνους κι από κει στη σύγχρονη εποχή με τα νέα αδιέξοδα και προβλήματα αλλά και τις αναδυόμενες λύσεις. Ογδόντα ώρες μαθήματα υψηλού επιπέδου από εξέχουσες προσωπικότητες των γραμμάτων και της επιστήμης. Το αντίστοιχο βιβλίο κυκλοφορεί τον Ιούνιο από τις εκδόσεις Λιβάνη. Αποτελεί το 12ο μιας μοναδικής σειράς, επίτευγμα για τα εκδοτικά μας δεδομένα.
Καλοκαιρινές διακοπές με περιεχόμενο; Μια ερώτηση με πολλές απαντήσεις. Το Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Ερευνών (ΔΙΠΕ) δίνει εδώ και 12 χρόνια τη δική του απάντηση. Δημιούργησε το Θερινό Οικολογικό Πανεπιστήμιο (ΘΟΠ) και έκτοτε (από το 1998) προσφέρει μια μοναδική δυνατότητα σε όσους θέλουν να συνδυάσουν τη σύγχρονη γνώση στην οικολογία και το περιβάλλον με την αναζήτηση νέων τόπων και νέων κοινωνικών συνευρέσεων. Μέχρι σήμερα, πάνω από 1300 άτομα έχουν συμμετάσχει στους κύκλους μαθημάτων και διαλέξεων, πράγμα που μαρτυρά όχι μόνο την απήχηση του θεσμού αυτού, αλλά και την ανάγκη μιας συνεχούς επιμόρφωσης καθώς η πραγματικότητα (ή τα εργαλεία για την ανάγνωσή της και την ερμηνεία της) αλλά και οι σχετικές επιστήμες, εξελίσσονται με ταχύτατους ρυθμούς.
Σήμερα η γνώση δεν μπορεί να περιοριστεί στις εγκύκλιες σπουδές. Συμπληρώνεται από τη διαρκή επαφή με το χώρο της πληροφορίας και της πληροφόρησης. Όμως το ΘΟΠ είναι κάτι παραπάνω από ένα σύστημα παροχής γνώσεων και πληροφοριών. Είναι η ζωντανή συνεύρεση και επικοινωνία ανθρώπων από διαφορετικά κοινωνικά και επαγγελματικά περιβάλλοντα με ένα φάσμα «ειδικών», μελετητών και ερευνητών προερχόμενων από διαφορετικές αλλά συγκλίνουσες επιστημονικές ηπείρους. Εδώ, η λέξη κλειδί είναι διεπιστημονικότητα. Αυτό σημαίνει πως η γεωγραφία, η βιολογία, η βοτανική, η κλιματολογία, η φυσική της ατμόσφαιρας, η χημεία και η γεωλογία, έρχονται να συναντήσουν, στον ίδιο χώρο και με κοινό αντικείμενο, την ιστορία, τη φιλοσοφία, την κοινωνιολογία, την οικονομική επιστήμη, την ανθρωπογεωγραφία και την πολιτική. Μια συνάντηση που σπάνια πραγματοποιείται στο πανεπιστήμιο και που ακόμη σπανιότερα συμβάλλει στην παραγωγή μιας νέας γνώσης. Η νέα γνώση είναι πριν απ όλα αποτέλεσμα μιας διαρκούς αλληλεπίδρασης. Οι 70 περίπου ώρες του κάθε κύκλου «σπουδών» δίνουν την ευκαιρία όχι μόνο της επαφής με το αντικείμενο της διδασκαλίας, αλλά και της υποβολής του αντικειμένου αυτού στη δοκιμασία του διαλόγου, της κριτικής, της αμφισβήτησης, ή της προβολής του στη σφαίρα μιας υποκειμενικής πραγματικότητας. Το σύνθημα του ΘΟΠ είναι πως η νέα γνώση (αυτήν που θεωρούμε ως βάση για ένα καλύτερο και βιώσιμο κόσμο) δεν μπορεί παρά να είναι το αποτέλεσμα μικρών και επανειλημμένων προσωπικών επαναστάσεων. Επαναστάσεων όμως που συντελούνται σε ένα περιβάλλον που επιτρέπει τη δημιουργική αντιπαράθεση και τη γόνιμη σύνθεση.
ο ΘΟΠ είναι όμως και ένας τόπος μιας νέας κοινωνικότητας. Εργαζόμενοι στο χώρο της διοίκησης και των υπηρεσιών, νέοι επιστήμονες και φοιτητές, επαγγελματίες της πόλης και της υπαίθρου, εκπαιδευτικοί και άνθρωποι των «μίντια» φτάνουν κάθε καλοκαίρι από κάθε γωνιά της Ελλάδας για να συναντήσουν παλιούς και νέους φίλους, να ανταλλάξουν εμπειρίες και βιώματα, να ζήσουν μαζί την ανακάλυψη της άλλης Ελλάδας. Η Χάλκη, η Καλαμάτα, η Πάτμος, η Κεφαλονιά, η Σκύρος, η Λήμνος, η Σύρος, η Ίος, η Θάσος, η Κέα, η Ύδρα, δεν ήταν μόνο τόποι διακοπών για όσους είχαν την ευκαιρία να ζήσουν αυτήν την εμπειρία τα προηγούμενα χρόνια. Ήταν παράλληλα και χώροι δημιουργίας νέων σχέσεων και ευκαιριών για πολλούς να σπάσουν τον κύκλο της απομόνωσης που συντηρεί η καθημερινή πραγματικότητα και η ρουτίνα του «εργασιακού χρόνου».
Φέτος το ΘΟΠ θα πραγματοποιηθεί στη μαγευτική Σαμοθράκη από 5-23 Ιουλίου (Θέρμα, αίθουσα παλαιού δημοτικού σχολείου) με θέμα «Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΤΟ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ». Είναι διαρκείαςτριών εβδομάδων και περιλαμβάνει τετράωρα μαθήματα καθημερινά (10.00-14.00), απογευματινές διαλέξεις ανοικτές για το κοινό και επισκέψεις σε σημεία του νησιού με ειδικό ενδιαφέρον. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να παρακολουθήσουν μία, δύο ή και τρεις από τις ενότητες που προσφέρονται. Η διοργάνωση γίνεται υπό την εποπτεία του ΔΙΠΕ (Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Ερευνών, www.dipe.gr) με την υποστήριξη του Δήμου Σαμοθράκης (http://www.samothraki.gr).
Υπεύθυνος προγράμματος είναι ο Δρ περιβαλλοντολόγος -πρόεδρος του ΔΙΠΕ, Ηλίας Ευθυμιόπουλος. Το προκαταρκτικό πρόγραμμα των μαθημάτων (ενδέχεται να υποστεί μικρές αλλαγές) περιλαμβάνει τα θέματα:
Γιάννης Λυριτζής, αρχαιολογία της γεωργίας – Σουλτάνα-Μαρία Βαλαμώτη, Καλλιέργεις & τρόφιμα στην προϊστορική Ελλάδα – Κωνσταντίνος Θανασουλόπουλος, γεωργική πρακτική & ανάπτυξη στην Ελλάδα από τους προϊστορικούς ως τους κλασσικούς χρόνους – Λεωνίδας Λουλούδης, γεωργία, τρόφιμα, καταστάσεις, τάσεις – Έρση Ζακοπούλου, αγροτικοί πληθυσμοί και ταυτότητες στην Ελλάδα – Κωνσταντίνος Κοσμάς, ερημοποίηση της γης – Γιώργος Βλάχος, αστική επέκταση και το μέλλον της γεωργίας – Δημοσθένης Σαρηγιάννης,κλιματική αλλαγή & γεωργία – Αντωνία Γαλανάκη, γεωργία και φύση – Θανάσης Κίζος, το ελληνικό αγροτικό τοπίο – Ηλίας Ευθυμιόπουλος, Μιχάλης Μοδινός, τo αγροδιατροφικό διακύβευμα – Σπύρος Καχριμάνης, η αποδιάρθρωση της ελληνικής γεωργίας μετά την ένταξη στην ΕΕ – Εύη Αραχωβίτη, ο αγροτουρισμός ως ευκαιρία ανασυγκρότησης της ελληνικής υπαίθρου – Γεώργιος Σκαράκης, αγρο-βιοτεχνολογία και βιωσιμότητα – Εμμανουήλ Καμπουράκης – ΕΘΙΑΓΕ, η βιολογική γεωργία ως απάντηση στην κρίση – προβολή ταινίας, Κώστας Ηλιόπουλος, ΕΘΙΑΓΕ- Ιωάννης Θεοχαρόπουλος: ενεργειακά φυτά & παραγωγή βιοκαυσίμων.
Το Πρόγραμμα του 12ΟΥ ΘΕΡΙΝΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ
