Χειμερινό Ηλιοστάσιο: Σήμερα η επίσημη έναρξη του χειμώνα και η μεγαλύτερη νύχτα του 2023

Λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα πραγματοποιείται το Χειμερινό Ηλιοστάσιο 2023 και συγκεκριμένα την Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου. Η έλευσή του σηματοδοτεί την επίσημη έναρξη του φετινού χειμώνα, καθώς κατά τη διάρκειά του καταγράφεται η μεγαλύτερη νύχτα του έτους.

Σύμφωνα με το «Time and Date», σήμερα Παρασκευή η διάρκεια της ημέρας στην Ελλάδα θα είναι μόλις 9 ώρες, 31 λεπτά και 43 δευτερόλεπτα, κάτι που σημαίνει πως η διάρκεια της νύχτας θα ξεπερνά τις 14 ώρες. Ειδικότερα, η ανατολή του ηλίου θα σημειωθεί στις 7:37 το πρωί και η δύση στις 17:09 το απόγευμα.

Αντίστροφα, στο νότιο ημισφαίριο ξεκινά το καλοκαίρι, με τη διάρκεια της ημέρας να βρίσκεται στο αποκορύφωμά της.

Επιστήμονες αναφέρουν ότι όταν ο Ήλιος περάσει το χειμερινό ηλιοστάσιο, αρχίζει και πάλι να ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά στον ουρανό, με αποτέλεσμα η ημέρα να αναλαμβάνει σταδιακά τα ηνία στο 24ωρο μέχρι στην εαρινή ισημερία κατά τη διάρκεια της οποίας το φως και το σκοτάδι έχουν σχεδόν ίση διάρκεια.

Τι σημαίνει ετυμολογικά

Ετυμολογικά, το «ηλιοστάσιο» προέρχεται από τις λέξεις «ήλιος» και «στέκομαι» ή «στάση». Κοντά στο χειμερινό ηλιοστάσιο (λίγες ημέρες πριν ή μετά) ο Ήλιος φαίνεται να επιβραδύνει τη φαινομενική κίνησή του προς τα νότια. Την ημέρα του ηλιοστασίου αυτή η κίνηση μηδενίζεται και στην συνέχεια αντιστρέφεται.

Γιατί το Χειμερινό Ηλιοστάσιο είναι κινητό

Το Χειμερινό Ηλιοστάσιο δεν συμβαίνει κάθε χρόνο στην ίδια ημερομηνία, αλλά «πέφτει» μεταξύ 20 και 23 Δεκεμβρίου. Οι πιθανότερες ημερομηνίες είναι η 21η και η 22α Δεκεμβρίου. Αυτό οφείλεται στο Γρηγοριανό Ημερολόγιο.

Την εποχή του Χριστού το χειμερινό ηλιοστάσιο συνέβαινε στις 25 Δεκεμβρίου. Αργότερα, όμως, άρχισε να πέφτει νωρίτερα, καθώς αντικαταστάθηκε το παλαιότερο Ιουλιανό Ημερολόγιο, που είχε εισάγει ο Ιούλιος Καίσαρ από το 44 π.Χ. και το οποίο είχε θεσπίσει το χειμερινό ηλιοστάσιο στις 25 Δεκεμβρίου, με το «πρόβλημα» όμως να εστιάζεται στο γεγονός ότι έχανε μία ημέρα κάθε 128 χρόνια. Το 1582 ο Πάπας Γρηγόριος ΙΓ’ εισήγαγε ένα νέο ημερολόγιο, που πήρε το όνομά του (Γρηγοριανό) και το οποίο χάνει μόνο μία ημέρα στα 4.000 χρόνια.

Το Χειμερινό Ηλιοστάσιο στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα συνηθιζόταν την ημέρα που έπεφτε το Χειμερινό Ηλιοστάσιο να τοποθετείται στο αναμμένο τζάκι ένα μεγάλο ξύλο, που ονομαζόταν μαμμή ή μπάμπω.

Επίσης, στην ελληνική παράδοση υπάρχει η φράση «Μετά του Αγίου Σπυρίδωνα (σ.σ. 12 Δεκεμβρίου) μεγαλώνει η ημέρα σπυρί – σπυρί», θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να προαναγγείλουν το Χειμερινό Ηλιοστάσιο που ακολουθεί περίπου 10 ημέρες μετά τη συγκεκριμένη γιορτή.

documentonews.gr