Ένας χρόνος συμπληρώνεται σήμερα από την πυρκαγιά στο Τέμενος Βαγιαζήτ

Το ημερολόγιο έδειχνε 22 Μαρτίου 2017, λίγες ώρες πριν τα χαράματα και το Διδυμότειχο αναστατώθηκε από ένα γεγονός που έμελλε να μείνει αξέχαστο όσο λίγα: φλόγες κατέστρεφαν το ιστορικό τέμενος Βαγιαζήτ, στο οποίο τον τελευταίο καιρό πραγματοποιούνταν με εντατικούς ρυθμούς εργασίες αποκατάστασης του με σκοπό την ανάδειξη του ως μνημείο. Με το φως της ημέρας οι κάτοικοι του Διδυμοτείχου αντίκρυσαν το ιστορικό τέμενος βαριά “πληγωμένο” που δεσπόζει εδώ και χρόνια στην καρδιά της πόλης από την πυρκαγιά.

Με αφορμή την συμπλήρωση ενός χρόνου από την πυρκαγιά που κατάφερε να πλήξει το μνημείο όσο δεν κατάφερε να το πλήξει ο χρόνος, δείτε την ιστορία και την πορεία ανάμεσα στους χρόνους του τεμένους Βαγιαζήτ:

Το Τέμενος Μεχμέτ ή Τέμενος Βαγιαζήτ είναι μουσουλμανικό τζαμί στο Διδυμότειχο που ολοκληρώθηκε επί σουλτάνου Μεχμέτ Α’ (1413-1421) και εγκαινιάστηκε το 1420. Έχει χαρακτηρισθεί από τη γενική γραμματέα πολιτισμού της Ελλάδας, Λίνα Μενδώνη, ως το σημαντικότερο ισλαμικό μνημείο της Ευρώπης.

Δομή

Στο εσωτερικό του τεμένους υπάρχει διακοσμητικός ξύλινος θόλος φτιαγμένος από μικρές σανίδες δρύινου ξύλου, του 14ου αιώνα. Πάνω από το ιερό (μιχράμπ) το οποίο βρίσκεται στο νότιο τείχος απεικονίζεται η ουράνια πόλη ενώ οι υπόλοιποι τοίχοι και κολώνες είναι διακοσμημένες με γνωμικά από το Κοράνι και παρακλητικά κείμενα στον Αλλάχ, σε καλλιγραφική μορφή.

Ιστορία

Η ανέγερση του τέμενους Βαγιαζήτ ξεκίνησε επί Βαγιαζήτ Α΄ (1389–1402), αλλά διακόπηκε λόγω της τουρκικής ήττας και του θανάτου του Βαγιαζήτ στη Μάχη της Άγκυρας το 1402 και της ταραγμένης περιόδου που ακολούθησε. Η κατασκευή ξαναξεκίνησε επί του γιού του Βαγιαζήτ Μεχμέτ Α΄ (1413–1421) και εγκαινιάστηκε το Μάρτιο του 1420. Την οικοδόμησή του, ανέλαβε ο Καδής του Διδυμοτείχου Σεγίντ Αλί και το τζαμί το έκτισε ο Ντογκάν Μπιν Αμπντουλάχ με μηχανικό τον Ιβάζ Μπιν Μπαγεζίντ. Οι τοίχοι του κτιρίου έχουν πάχος περίπου 2,50 μ. και η κύρια είσοδος είναι στην νότια πλευρά. Στην νοτιοανατολική πλευρά βρίσκεται ο επιβλητικός μιναρές ο οποίος αρχικά είχε έναν εξώστη. Το1913 οι Τούρκοι πρόσθεσαν δεύτερο εξώστη, ψηλότερα από τον πρώτο ξανακτίζοντας το πάνω μέρος του μιναρέ, το οποίο είχε καταρρεύσει.

Αναστήλωση

Το μνημείο βρίσκεται υπό κατάρρευση αλλά από το 1969 έχουν ξεκινήσει ορισμένα σωστικά μέτρα. Κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου αφαιρέθηκαν μολύβδινα φύλλα από την στέγη και το 1969 στην θέση τους μπήκαν λαμαρίνες . Το 1970 μετά από έντονα καιρικά φαινόμενα κατέρρευσε μέρος του επιβλητικού κυλινδρικού μιναρέ. Το Υπουργείο Πολιτισμού, την περίοδο 1998-1999  κάλυψε την οροφή με πλαστική μεμβράνη ώστε να προστατευτεί το μνημείο από τις βροχές. Το 2008 κατέρρευσε μέρος του μιναρέ και έσχισε την προστατευτική πλαστική μεμβράνη της οροφής.Το τζαμί σήμερα συντηρείται – ανακαινίζεται από σχετικές δράσεις του Υπουργείου Πολιτισμού, καθώς υπάρχουν ρηγματώσεις, αποκλίσεις, ανάπτυξη μούχλας λόγω γήρανσης υλικών, σεισμικές καταπονήσεις και επιδράσεις του περιβάλλοντος .

Την Τρίτη 23 Νοεμβρίου 2010 το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο αποφάσισε την αξιοποίηση του τεμένους και οι επισκευές θα γίνουν από την Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.

Η πυρκαγιά

Τα ξημερώματα της 22ας Μαρτίου 2017 και ενώ συνεχίζονται οι εργασίες αναστήλωσης ξεσπά μεγάλη πυρκαγιά στο εσωτερικό του τεμένους. Οι δυνάμεις της Πυροσβεστικής παλεύουν από τις 3 τα ξημερώματα με τις φλόγες και καταφέρνουν μετά από ώρες να την περιορίσουν και τελικά να την σβήσουν, όχι όμως χωρίς απώλειες. Η φωτιά κατάφερε και κατέστρεψε μεγάλο μέρος της οροφής και του εσωτερικού του μνημείου. Η δε ξύλινη οροφή του Τεμένους Βαγιαζήτ, που καταστράφηκε από τις φλόγες, είχε ονομαστεί «ένα από τα σημαντικότερα ξύλινα ιστορικά μνημεία της Ευρώπης».

Η οροφή του τεμένους που καταστράφηκε

Μετά την καταστροφή

Λίγες μέρες μετά επισκέπτεται το τέμενος για να δει την καταστροφή που υπέστη η Υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου, η οποία διαβεβαιώνει για την αποκατάσταση του. Τον Οκτώβριο ξεκίνησαν οι εργασίες στο τέμενος για την απομάκρυνση του μεταλλικού στέγαστρου ενώ παράλληλα φορείς και πολλοί πολίτες δηλώνουν την επιθυμία για την αποκατάσταση του με πολύ αξιοσημείωτη την πρωτοβουλία του γνωστού Διδυμοτειχίτη ζωγράφου Δημήτρη Ναλμπάντη που δήλωσε ότι προτίθεται να αναλάβει την αποκατάσταση τοιχογραφιών στο εσωτερικό του Τεμένους Βαγιαζήτ.

Με πληροφορίες από wikipedia.gr