Οι τελευταίες αλλαγές στο νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ

Βελτιώσεις, διορθώσεις αλλά και συμβιβαστικές προτάσεις περιλαμβάνουν οι αλλαγές που μελετά το υπουργείο Παιδείας εν όψει της κατάθεσης του σχεδίου νόμου για τα ΑΕΙ στη Βουλή.

Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν ήδη οριστικοποιηθεί προσθήκες, όπως η διάταξη που βάζει τέλος στις εργολαβίες υπηρεσιών (καθαριότητας, φύλαξης κ.ά.) στα ΑΕΙ και η επαναφορά της πρόβλεψης για ισοδυναμία των πτυχίων πενταετών-εξαετών σπουδών με master, ενώ εξετάζονται τροποποιήσεις σε ζητήματα διοίκησης/λειτουργίας αλλά και ακαδημαϊκά, διαφορετικής, ωστόσο, στόχευσης.

Από τη μια, εξετάζεται η ενίσχυση της διαδικασίας εκλογής των αντιπρυτάνεων με την πρόβλεψη του ξεχωριστού ψηφοδελτίου μεν, αλλά και με δισταυρία αντί μονοσταυρίας δε (όπως αρχικά προβλεπόταν).

Από την άλλη, μελετάται η αναθεώρηση της θέσπισης του «μίνι» πτυχίου (με παρακολούθηση και εξέταση του 25% των μαθημάτων δεύτερου τμήματος) που δέχθηκε εσωκομματική κριτική και κυρίως από τη Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ με το επιχείρημα της δημιουργίας διαφορετικών κατηγοριών φοιτητών και πτυχίων πολλών ταχυτήτων.

Το γενικό πλαίσιο και οι βασικές ρυθμίσεις του σχεδίου –για το οποίο ολοκληρώνεται η διαβούλευση– δεν αλλάζουν.

Μεταξύ άλλων, προβλέπονται: η ελεύθερη πρόσβαση των φοιτητών σε Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση, η ίδρυση δωρεάν ΠΜΣ, η επαναφορά οργάνων (πρυτανικό συμβούλιο), ο εκδημοκρατισμός συλλογικών και εκλογικών διαδικασιών, η ίδρυση περιφερειακών Ακαδημαϊκών Συμβουλίων Ανώτατης Εκπαίδευσης κ.ά. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αλλαγές αφορούν τα εξής θέματα:

Διοίκηση – λειτουργία των ΑΕΙ

● Εργολαβίες: Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της αυτονομίας των ιδρυμάτων εκχωρούνται αρκετές αρμοδιότητες στις διοικήσεις μεταξύ των οποίων και αυτές που βάζουν τέλος στις εργολαβίες σε ό,τι αφορά την παροχή στα ιδρύματα υπηρεσιών καθαριότητας, φύλαξης, σίτισης κ.ά. Δίνεται στις ίδιες τις διοικήσεις η δυνατότητα σύναψης ατομικών συμβάσεων εργασίας για την ανάθεση τέτοιων εργασιών στα ΑΕΙ.

● Εκλογή αντιπρυτάνεων: Διατηρείται το μέτρο της εκλογής με ξεχωριστό ψηφοδέλτιο, αλλά εξετάζεται το ενδεχόμενο αντί μονοσταυρίας να ισχύσει δισταυρία. Σκεπτικό της αλλαγής –που δεν έχει ακόμα αποφασιστεί– η περαιτέρω διαφάνεια στην εκλογική διαδικασία.

● Ασυλο: Επαναφέρεται ο ορισμός του πανεπιστημιακού ασύλου, χωρίς όμως να τροποποιείται κάτι στις διατάξεις περί άρσης του. Αυτή η προσθήκη έχει προωθηθεί και από τους δύο προκατόχους του υπουργού (σε διάφορα σχέδια που δεν έφτασαν στη Βουλή), αλλά τελικά φαίνεται ότι η τρίτη προσπάθεια θα είναι η τυχερή.

Ακαδημαϊκά ζητήματα

■ Μεταπτυχιακά: Αυτές τις ημέρες θα προσδιοριστούν με ακρίβεια τα οικονομικά κριτήρια βάσει των οποίων θα γίνεται η απαλλαγή από τα τέλη φοίτησης (βλ. δίδακτρα) για τα προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών.

Ζητήθηκε η συνδρομή του υπουργείου Οικονομικών ώστε να αποσαφηνιστούν οι δείκτες και τα όρια εισοδήματος που θα αποτελέσουν τον οδηγό για την επιλογή των στρωμάτων των φοιτητών που θα ανακουφιστούν.

Δεν αλλάζει ο σκοπός του μέτρου της δωρεάν φοίτησης για το 40% σε κάθε ΠΜΣ αλλά και της κάλυψης μεγαλύτερου ποσοστού στις περιπτώσεις που οι ευνοούμενες κατηγορίες υπερβαίνουν το 40%.

■ Φοίτηση σε δεύτερο τμήμα: Θεωρείται αβέβαιο αν θα προχωρήσει ή όχι αυτή η διάταξη που προβλέπει τη δυνατότητα παρακολούθησης από τους φοιτητές και εξέτασής τους στο 25% των μαθημάτων ενός δεύτερου τμήματος συνεργαζόμενου με το τμήμα εισαγωγής τους (κατά τα δύο τελευταία χρόνια ή μετά το πτυχίο).

Το κώλυμα οφείλεται σε εσωκομματικές αντιδράσεις και κυρίως της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις διευκρινίσεις από την πλευρά του υπουργείου ότι ουσιαστικά πρόκειται για ακαδημαϊκή αναβάθμιση των σπουδών χωρίς να δημιουργούνται διαφορετικές ταχύτητες στα ιδρύματα, καθώς ούτε θα αναγνωρίζονται επαγγελματικά δικαιώματα ούτε θα χορηγείται δεύτερο πτυχίο αλλά ένα πιστοποιητικό και μάλιστα με βασική προϋπόθεση τη λήψη του βασικού πτυχίου.

Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο δεν έχει εγκαταλείψει την ιδέα αλλά αναζητεί συμβιβαστική λύση, όπως λ.χ. την ύπαρξη αρχικά μιας γενικής πρόβλεψης και εξειδίκευση όταν θα διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες.

■ Ισοδυναμία πτυχίων των πενταετών-εξαετών σπουδών με master: Επαναφέρεται οριστικά η διάταξη που είχε αποσυρθεί από το σχέδιο καθώς διαφωνούσε με την προοπτική ο ίδιος ο υπουργός. Μάλιστα είχε βρεθεί μια ενδιάμεση λύση σύμφωνα με την οποία τα εν λόγω πτυχία δεν ισοδυναμούσαν με master, ωστόσο όσοι θα προχωρούσαν σε διδακτορικό δεν θα είχαν την υποχρέωση του μεταπτυχιακού τίτλου.

Εν τέλει, το πάγιο αίτημα των ενδιαφερόμενων ιδρυμάτων (κυρίως Πολυτεχνικών Σχολών και Γεωπονικού) έγινε μάλλον αντικείμενο διαπραγμάτευσης, αφού από τη μια αναγνωρίζεται, επιτέλους, η ισοδυναμία των τίτλων αυτών με master, αλλά από την άλλη το Τεχνικό Επιμελητήριο θα αναγνωρίσει όλα τα επαγγελματικά δικαιώματα που εκκρεμούν (ΤΕΙ και ορισμένων πανεπιστημιακών τμημάτων).

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών