Η Ημέρα της Γης γιορτάζεται κάθε χρόνο από το 1970, στις 22 Απριλίου, με στόχο την κινητοποίηση ανθρώπων, κυβερνήσεων, επιχειρήσεων και οργανισμών, για ένα καθαρό πλανήτη.
Η Ημέρα της Γης αποτελεί μια ημερομηνία κατά την οποία διοργανώνονται εκδηλώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο με στόχο την ευαισθητοποίηση σε περιβαλλοντικά θέματα. Συντονίζεται παγκοσμίως από το Δίκτυο Ημέρας της Γης (Earth Day Network) και εορτάζεται σε περισσότερες από 175 χώρες κάθε χρόνο. To 2009, τα Ηνωμένα Έθνη όρισαν τις 22 Απριλίου ως «Διεθνή Ημέρα της Μητέρας Γης». Η Ημέρα της Γης έχει προγραμματιστεί για τις 22 Απριλίου τουλάχιστον μέχρι το 2025.
Η έμπνευση του θεσμού αποδίδεται στον ακτιβιστή Τζον ΜακΚόννελλ το 1969 σε ένα Συνέδριο της UNESCO στο Σαν Φρανσίσκο. Εκδηλώσεις έλαβαν χώρα για πρώτη φορά στο Σαν Φρανσίσκο και άλλες πόλεις στις 21 Μαρτίου 1970, ημέρα της εαρινής ισημερίας στο Βόρειο Ημισφαίριο.
Αμερικανικής εμπνεύσεως, καθιερώθηκε το 1970 στις ΗΠΑ, με πρωτοβουλία του γερουσιαστή Γκέιλορντ Νέλσον, ενός πολιτικού με περιβαλλοντικές ανησυχίες. Με τα χρόνια, η Μέρα της Γης ξεφεύγει από το αμερικάνικο πλαίσιο, όπου αποδεικνύεται αρκετά δημοφιλής, και εξαπλώνεται σε ολόκληρο τον κόσμο.
Πώς καθιερώθηκε η Ημέρα της Γης
Η Ημέρα της Γης καθιερώθηκε το 1970, στις ΗΠΑ, με πρωτοβουλία του γερουσιαστή Γκέιλορντ Νέλσον και σηματοδοτεί τη γένεση του σύγχρονου περιβαλλοντικού κινήματος. Σύντομα, εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο και σήμερα, γιορτάζεται σε περισσότερες από 190 χώρες σε όλο τον πλανήτη. Το Δίκτυο Ημέρας της Γης συντονίζει τις προσπάθειες.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και στις αρχές εκείνης του ’70, όταν ο γερουσιαστής Νέλσον πρότεινε την ιδέα για την Ημέρα της Γης, ο πλανήτης δεν είχε ακόμα, συνειδητοποιήσει τις συνέπειες της επέμβασης του ανθρώπου στο περιβάλλον. Ωστόσο, κάποιες συνειδήσεις είχαν αρχίσει να ξυπνούν.Μετά τον Ιανουάριο του 1969, παρακολουθώντας τις τραγικές συνέπειες της μεγαλύτερης πετρελαιοκηλίδας που είχε δημιουργηθεί ποτέ στις ΗΠΑ μέχρι εκείνη την ημέρα, στο κανάλι της Σάντα Μπάρμπαρα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να πεθάνουν περισσότερα από 3,500 θαλάσσια πουλιά, καθώς και δελφίνια, φώκιες και θαλάσσιοι λέοντες, ο Νέλσον ανέλαβε δράση.
Ο Αμερικανός γερουσιαστής δημιούργησε μία ομάδα 85 ατόμων για να προωθήσουν την ιδέα μίας ημέρας για το περιβάλλον. Στις 22 Απριλίου 1970, 20 εκατομμύρια Αμερικανοί βγήκαν στους δρόμους, στα πάρκα και στις πλατείες, για να διαδηλώσουν υπέρ της βιώσιμης ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος.Μέχρι το τέλος της χρονιάς, είχε δημιουργηθεί η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ και είχε ψηφιστεί ο νόμος για καθαρό αέρα, καθαρό νερό και προστασία των απειλούμενων ειδών. “Πήραμε ένα ρίσκο, αλλά δούλεψε”, δήλωσε ο Νέλσον, ο οποίος τιμήθηκε με την ανώτατη διάκριση για πολίτη στις ΗΠΑ, το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας, το 1995.
Εξάλλου, η Ημέρα της Γης είχε ήδη γίνει επίσημα, παγκόσμιο κίνημα. Το 1990, ο Ντένις Χάις, ο οποίος συμμετείχε στην οργάνωση της πρώτης Ημέρας της Γης, το 1970, ανέλαβε την οργάνωσή της σε παγκόσμια κλίμακα, κινητοποιώντας 200 εκατομμύρια κόσμου σε 141 χώρες. Ως συνέπεια, το 1992, πραγματοποιήθηκε η ιστορική Σύνοδος Κορυφής του ΟΗΕ για το Περιβάλλον.
Σήμερα, η Ημέρα της Γης έχει φτάσει σε περισσότερες από 190 χώρες και γιορτάζεται από περισσότερους από 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους κάθε χρόνο, οι οποίοι στέλνουν το μήνυμα στις κυβερνήσεις και στους συνανθρώπους τους ότι η μάχη υπέρ του περιβάλλοντος είναι αναγκαία, η μάχη υπέρ του περιβάλλοντος είναι μάχη υπέρ του μέλλοντος της Γης. Και του δικού μας.
Η Ημέρα της Γης γιορτάζεται την ίδια ημέρα με την Διεθνή Ημέρα της Μάνας Γης. Η Διεθνής Ημέρα της Μάνας Γης καθιερώθηκε το 2009, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ (A/RES/63/278) και εορτάζεται κάθε χρόνο στις 22 Απριλίου. Η πρωτοβουλία ανήκε στον πρόεδρο της Βολιβίας, Έβο Μοράλες, και υποστηρίχθηκε αρχικά από 50 κράτη – μέλη του διεθνούς οργανισμού. Η απόφαση αναγνωρίζει ότι «η Γη και τα οικοσυστήματά της είναι το σπίτι μας» και ότι είναι αναγκαίο «ο άνθρωπος να προωθήσει την αρμονία με τη φύση και τη Γη».
Η πρώτη Ημέρα της Γης ήταν το 1970. Ποια είναι μία από τις μεγαλύτερες αλλαγές που έχει δει ο πλανήτης μας από τότε; Ο πληθυσμός της Γης έχει μεγαλώσει κατά 4 δισεκατομμύρια! Κι ενώ παράγουμε αρκετό φαγητό για όλους, αυτό δε διανέμεται σωστά. Το ένα τρίτο του φαγητού που παράγεται δεν καταναλώνεται ποτέ. Συγχρόνως, οι διαδικασίες που χρειάζονται για να φτιαχτεί, συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή και ταΐζουν τα τοξικά καύσιμα, αλλά όχι τους ανθρώπους.
Με αφορμή την φετινή Ημέρα της Γης το Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας έδωσε στην δημοσιότητα ένα βίντεο με μία πρόταση για το πως να γίνουμε “μέρος της λύσης”:
