Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου
Η Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου (UICC), που εκπροσωπεί 800 οργανώσεις σε 155 χώρες του κόσμου. Με σύνθημα «είμαι και θέλω να..» (2020), έχει σκοπό να εμπνεύσει τη δράση των ατόμων, της υγειονομικής κοινότητας και των κυβερνήσεων ώστε να βελτιώσουν την ενημέρωση και την πρόσβαση του πληθυσμού για την πρώιμη ανακάλυψη και την διάγνωση της νόσου, ώστε να βελτιωθεί σημαντικά η επιβίωση των ασθενών.
Με τη λέξη «καρκίνος» χαρακτηρίζουμε ένα σύμπλεγμα νόσων που σχετίζονται με τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό και την ανοργάνωτη ανάπτυξη των προσβεβλημένων κυττάρων. Το 2018 σημειώθηκαν περισσότερες από 18 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις καρκίνου παγκοσμίως, από τις οποίες σχεδόν 5 εκατομμύρια αφορούσαν τον μαστό, τον τράχηλο της μήτρας, το παχύ έντερο και τη στοματική κοιλότητα, δηλ. καρκίνους οι οποίοι θα μπορούσαν να είχαν ανακαλυφθεί πρώιμα και να αντιμετωπιστούν πιο αποτελεσματικά, βελτιώνοντας την επιβίωση των ασθενών και την ποιότητα ζωής τους. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ογκολογίας, στη χώρα μας, εκτιμάται ότι διαγνώστηκαν το 2018 περίπου 67.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου, ενώ οι θάνατοι εξαιτίας της νόσου ήταν 32.000.
O καρκίνος αποτελεί την δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο καρκίνος αποτελεί την δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως και εκτιμάται ότι ευθύνεται για 9,6 εκατομμύρια θανάτους το 2018. Σε όλο τον κόσμο, περίπου 1 στους 6 θανάτους οφείλεται στον καρκίνο.
Το 1/3 περίπου των θανάτων από καρκίνο, οφείλονται στους 5 κυριότερους συμπεριφορικούς και διατροφικούς κινδύνους: τον υψηλό δείκτη μάζας σώματος, τη χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, τη χρήση καπνού και τη χρήση οινοπνεύματος.
Οι λοιμώξεις που προκαλούν καρκίνο, όπως η ηπατίτιδα και ο ιός των θηλωμάτων του ανθρώπου (HPV), ευθύνονται για έως 25% των περιπτώσεων καρκίνου σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Η επίσκεψη στο γιατρό στο τελικό στάδιο και η έλλειψη πρόσβασης στη διάγνωση και τη θεραπεία αποτελούν συχνό φαινόμενο. Το 2017, μόνο το 26% των χωρών χαμηλού εισοδήματος ανέφεραν ότι στον δημόσιο τομέα διατίθενται γενικά παθολογοανατομικές υπηρεσίες. Πάνω από 90% των χωρών υψηλού εισοδήματος ανέφεραν ότι οι υπηρεσίες θεραπείας είναι διαθέσιμες σε σύγκριση με λιγότερο από 30% των χωρών χαμηλού εισοδήματος.
Το 70% περίπου των θανάτων από καρκίνο αφορά χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική στην πλειονότητα των καρκίνων. Μη έγκαιρη διάγνωση σημαίνει ότι οι ασθενείς διαγιγνώσκονται σε όψιμα στάδια της νόσου, όταν η θεραπεία ίασης μπορεί να μην αποτελεί πλέον επιλογή. Ορισμένοι από τους πιο συχνούς τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, ο καρκίνος του στόματος και ο καρκίνος του παχέος εντέρου έχουν υψηλά ποσοστά ίασης όταν ανιχνεύονται έγκαιρα και αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές.
Πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια ετησίως, οι θάνατοι από καρκίνο
Αυξάνει σταθερά τα τελευταία χρόνια η επίπτωση του καρκίνου. Το 2012 καταγράφηκαν παγκοσμίως 14,1 εκατομμύρια νέα κρούσματα, το 2018 υπολογίζονται σε 18 εκατομμύρια και εκτιμάται ότι το 2025 θα φθάσουν στα 19,3 εκατομμύρια. Υπολογίζεται ακόμη, ότι οι θάνατοι από καρκίνο παγκοσμίως πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια ετησίως. Στη χώρα μας εκτιμάται ότι παρουσιάστηκαν 67.000 νέα κρούσματα καρκίνου και περίπου 32.000 θάνατοι ετησίως. Σήμερα, ο καρκίνος αποτελεί και στη χώρα μας την πρώτη αιτία θανάτου, με ποσοστό 27% γενικά και 38% στις ηλικίες κάτω των 65 ετών, αφήνοντας πίσω τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Περισσότερο από το 1/3 των καρκίνων θα μπορούσε να προληφθεί με την ενημέρωση του κοινού και τη συνακόλουθη λήψη μέτρων για την υιοθέτηση κανόνων υγιεινής, διαβίωσης και διατροφής, όπως η διακοπή του καπνίσματος, η αποφυγή του αλκοόλ, η αποφυγή ανθυγιεινών τροφίμων και ποτών και κυρίως της ζάχαρης, με επακόλουθο την ελάττωση της επίπτωσης της παχυσαρκίας και τέλος με την καθημερινή σωματική άσκηση.
Τα παραπάνω αναφέρει η Ελληνική Εταιρία Χειρουργικής Ογκολογίας, (ΕΕΧΟ), με αφορμή την 4η Φεβρουαρίου, η οποία έχει καθιερωθεί από τη Διεθνή Ένωση κατά του Καρκίνου ως Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου και προσφέρει την ευκαιρία για μια ευρύτερη εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού για αυτή τη μάστιγα της σύγχρονης κοινωνίας μας.
Εξελίξεις στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου
Οι σημαντικές εξελίξεις στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση των περισσότερων μορφών καρκίνου επιτρέπουν τη μακρόχρονη επιβίωση με ικανοποιητική ποιότητα ζωής πολλών καρκινοπαθών ασθενών με συγκεκριμένες εντοπίσεις της νόσου (μαστός, προστάτης, παχύ έντερο, ωοθήκες, κλπ), αλλά ακόμα πολλές φορές και την πλήρη ίαση. Στη σημερινή εποχή, και εντονότερα στον δυτικό κόσμο, αναφέρει η ΕΕΧΟ, ο καρκίνος αποτελεί ολοένα αυξανόμενο πρόβλημα υγείας, αφενός λόγω της αύξησης της συχνότητάς του, ιδιαίτερα σε εντοπίσεις όπως το ήπαρ, το πάγκρεας, η ουροδόχος κύστη, οι νεφροί και το μελάνωμα, αφετέρου λόγω του ότι εμφανίζεται σε συνεχώς νεότερα άτομα.
Σημειώνει ότι η τεχνολογική πρόοδος των τελευταίων δεκαετιών και η έκρηξη ερευνητικών και θεραπευτικών δυνατοτήτων που έφερε μαζί της, προσέφεραν νέες ιδέες και νέα εφόδια στη μάχη κατά του καρκίνου. Η προσφορά της γενετικής και της μοριακής βιολογίας στη μελέτη του καρκίνου υπήρξε καθοριστική για την κατανόηση του τρόπου ανάπτυξης των διαφόρων μορφών καρκίνου. Προηγμένες διαγνωστικές τεχνικές επιτρέπουν την πρώιμη εντόπισή του, ενώ βιολογικοί δείκτες επιτρέπουν να προβλέψουμε τη μελλοντική συμπεριφορά του. Νέες θεραπείες, με τη χρήση σύγχρονων χημειοθεραπευτικών φαρμάκων, αλλά και της προηγμένης ακτινοθεραπείας και πρόσφατα των βιολογικών παραγόντων και της ανοσοθεραπείας, υπόσχονται πολύ καλύτερα αποτελέσματα για τους καρκινοπαθείς..
Πρόσφατα στοιχεία από τις ΗΠΑ αναδεικνύουν ότι η θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού μειώθηκε κατά 40% τα τελευταία 30 χρόνια, από καρκίνο του προστάτη κατά 52%, από καρκίνο του παχέος εντέρου κατά 53%, ενώ η μεγαλύτερη πτώση της θνησιμότητας την τελευταία δεκαετία παρατηρείται στο μελάνωμα του δέρματος, λόγω και της εφαρμογής νέων θεραπευτικών πρωτοκόλλων ανοσοθεραπείας.
Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ογκολογίας, Ιωάννη Καραϊτιανό, στην έγκαιρη διάγνωση, αλλά «δυστυχώς στη χώρα μας διατίθεται πολύ μικρό ποσοστό (0,5%) της συνολικής δαπάνης για αντιμετώπιση του καρκίνου». Σε μια πρόσφατη ερευνητική καταγραφή της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου, ανεδείχθη ότι στη χώρα μας μόνο το 11% των διαγνώσεων καρκίνου έγιναν κατά τη διαδικασία προληπτικού ελέγχου (check up), ποσοστό «απαράδεκτα χαμηλό για ευρωπαϊκή χώρα». Αντίθετα, το 50% των καρκίνων διαγνώστηκαν κατά τον έλεγχο για άλλο πρόβλημα υγείας του πάσχοντος και παρατηρήθηκε μια καθυστέρηση στη διάγνωση πάνω από δύο μήνες από την πρώτη επίσκεψη στον γιατρό.
Πηγή: SanSimera.gr
